avustralya mutfağı ne demek?

Avustralya mutfağı, Avustralya'nın ve sakinlerinin yemek ve pişirme uygulamalarıdır. Avustralya büyük ölçüde bir göç ülkesi olduğundan, Avusturalya mutfağı İngiliz, Avrupa, Asya ve Orta Doğu dahil olmak üzere dünyanın çeşitli mutfaklarından yemeklerini benimsemiştir.

21. yüzyılda Avustralya mutfağı, küreselleşmenin etkisini yansıtmaktadı. Bu bağlamda organik ve biyodinamik gıdalara ilgi ülkede artmıştır.¹ Bunun yanında Avustralya tahıl ve et fazlasına sahip bir ülkedir. İhraç ettiği tarımsal ürün ve hayvan ürünlerinin arasında ise sığır, koyun, kümes hayvanları, süt, sebze, meyve, kuruyemiş, buğday, arpa ve kanola öne çıkar.² Avustralya ayrıca şarap, bira ve alkolsüz içecekler üretmektedir.³

Meyve ve sebzeler

Meyve

Avusturalya'ya özgü birçok yerli meyve bulunmaktadır. Bunların arasında quandong (yerli şeftali), wattleseed, muntries (bir tür böğürtler), Illawarra erikleri, riberry, yerli ahududu ve lilli pillies öne çıkar.⁴

Avustralya'daki iklim koşullarındaki çeşitlilik sayesinde, ülkenin kuzeyinde tropikal meyveler, güneyinde ise akdeniz veya ılıman iklime uyumlu çekirdekli meyveler yetiştirilir. Dünyaca bilinen Granny Smith elma çeşidi 1868'de Sidney'de ortaya çıktı.⁵ Bir diğer tanınmış Avustralya elma çeşidi, yerel ve uluslararası olarak "Pink Lady" elmaları olarak bilinen ve ilk kez 1973'te yetiştirilen Cripps Pink'tir.⁶

Avustralya'da yetiştirilen ve tüketilen meyveler arasında da elma, muz, kivi, portakal ve diğer turunçgiller, mango, mandalina, taş meyvesi, avokado, karpuz, kavun, liçi, armut, nektarin, erik, kayısı, üzüm, kavun, papaya, ananas, çarkıfelek ve çilek öne çıkar.⁷

Et

Kanguru eti, en çok yenen etler arasında olmasa da Avustralya'da tüketilmektedir. Sömürge dönemi tariflerinde kanguru eti, öküz kuyruğu gibi muamele görür ve zengin bir sos oluşturan yumuşayana kadar kızartılırdı. Bugün çeşitli kesim tarzları ve sosis şeklinde de tüketilebilir.⁸⁹ Kanguru, ayrıca Avustralya'da yaygın bir ticari köpek mamasıdır.

Daha az yaygın olarak yenen etler arasında emu eti ve timsah eti bulunur.

Kahve

Avustralya aynı zamanda kendine özgü bir kahve kültürü ile dünyada ünlüdür. Kahve endüstrisi, 20. yüzyılın başlarından beri bağımsız kafelerle büyümüştür. Avusturalya'nın kahve kültürüne kazandırdığı içecekler arasında ise flat white öne çıkar. İlk olarak Avustralya'da popüler olan kahvenin icadının bir Sydneysider olduğu iddia edilmektedir.¹⁰¹¹ Tarihsel olarak ülkeye kahve kültürünü getirenler Osmanlı Devleti'nden Avusturalya'ya göç eden Yunan göçmenlerdi. 1910'da Yunan göçmenler, Sidney ve Melbourne'de yerel olarak kavrulmuş kahveleri ilk kez kullanmaya başladılar.

Espressonun ülkeye gelişi işe aslında çok geç oldu. İlk kez 1952'de görülmeye başlanan espresso makinelerinin ülkede yaygın kullanımıyla beraber Melbourne ve Sidney'de çok sayıda kaliteli İtalyan kafesi ortaya çıktı. Pelligrini's Espresso Bar ve Legend Café, Melbourne'un ilk ''gerçek'' espresso barları olduklarını iddia ederek, sırasıyla 1954 ve 1956'da kapılarını açtılar. 1950'lerde Avustralya'nın en ikonik kahve markalarından biri olan ve ülkenin en büyük kahve makinesi ve distribütörü olmaya devam eden Vittoria'nın da kuruluşuna tanıklık etti. Vittoria Coffee, merkezini ABD'ye taşınmadan önce 1958'den beri Avustralya'da bulunmaktadır.¹²

Bugüne kadar, Starbucks gibi uluslararası kahve zincirleri Avustralya'da çok az pazar payına sahiptir. Bunun nedeni ise Avusturalyalıların The Coffee Club, Michel's Patisserie, WA'daki Dôme ve Queensland'daki Zarraffas Coffee gibi yerel kafe zincirlerini tercih etmeleri ve Amerika Birleşik Devletleri ve Asya'dan farklı olarak, Avustralya'nın, on yıllardır yerleşik bir bağımsız kafe kültürüne sahip olmasıdır.¹³

Diğer sıcak içecekler

Ülkede içilen sıcak içecekler arasında Büyük Buhrana tepki olarak 1934 yılında Sidney'de Thomas Mayısne tarafından geliştirilen çikolata ve malt tozu Milo öne çıkar. Milo tozu soğuk veya sıcak sütle karıştırılarak bir tatlı içecek elde edilir.¹⁴

Alkol

Avustralya şarap endüstrisi, yılda 760 milyon litre ihracatıyla dünyanın en büyük beşinci şarap ihracatçısıdır ve ülke ekonomisine yılda 5,5 milyar dolar katkıda bulunur. Avustralyalılar 530'dan fazla tür şarap üretmektedirler.¹⁵ Şarap, Avusturalya'nın her eyaletinde ve toplamda yaklaşık 160.000 hektarlık alana yayılan 60'tan fazla belirlenmiş şarap bölgesi ile üretilmektedir. Avustralya'nın şarap bölgeleri, Güney Avustralya, Yeni Güney Galler, Victoria ve Batı Avustralya'da, ülkenin güneyindeki daha soğuk bölgelerinde bulunmaktadır. En ünlü şarap bölgeleri arasında Hunter Bölgesi, Margaret Nehri, Yarra Vadisi ve Barossa Vadisi yer alır ve en iyi bilinen şarap üreticileri arasında Penfolds, Rosemount Estate, Wynns Coonawarra Estate ve Lindeman's bulunur.¹⁶ Avustralya'nın tropikal bölgelerinde şarap, mango, çarkıfelek meyvesi ve liçi gibi egzotik meyvelerden üretilir.¹⁷

Unlu mamuller ve tatlılar

Avusturalya'nın kendine özgü hamurişi ve tatlıları da bulunur. Bunlardan öne çıkanların arasında olan damper bir tür sodalı ekmektir. Damper'a benzeyen swagmen ve drovers geleneksel olarak kamp ateşinin kömürlerinde pişirilen buğday unu bazlı bir bazlamadır.

Ülkede tost genellikle kahvaltıda yenir. Tost genellikle Vegemite ile beraber yenir. Vegemite, bira mayasından yapılan tuzlu, B vitamini açısından zengin bir tuzlu üründür.¹⁸¹⁹ Aynı zamanda kahvaltıda ve özellikle çocuklar tarafından 1920'lere dayanan peri ekmeği yenilir.²⁰

Tatlı hamurişi ve kurabiyeler arasında ise ANZAC bisküvisi öne çıkar. Klasik bir Avustralya bisküvisi olan ANZAC bisküvisi, genellikle ev yapımıdır ve Birinci Dünya Savaşı'nda Avrupa ve Çanakkale Boğazı'nda savaşan Avustralyalı askerlere aileleri ve arkadaşları tarafından gönderilen ve uzun raf ömrü olan bir tür bisküvidir. Günümüzde ticari olarak satılan ANZAC bisküvisinin en büyük ticari üreticisi Arnott's ve Tim Tams'dır.

Pastalar arasında da klasik olarak Avusturalyalı olduğu düşünülen lamington öne çıkar. Lamington, iki kare tereyağlı kek veya sünger kekin çikolata sosu ile kaplanması ve kurutulmuş hindistancevizi süslenmesiyle oluşan bir pastadır. Diğer popüler tatlılar arasında beze bazlı bir tatlı olan pavlova'dır. Ancak pavlovanın kökeni tartışmalı olup Yeni Zelandalılar tarafından da bu tatlının Yeni Zelanda'da icat edildiği iddia edilir.²¹²²